BNPL (buy now, pay later) – co to jest?

Swego czasu handel bardzo napędziły tzw. raty 0%, które zachęcały do rozbicia kosztów zakupu na mniejsze kwoty. Dziś gwałtownie przybywa chętnych do tego, żeby kupować od razu, za to płacić później. Umożliwia to system płatności odroczonej BNPL.

Kto z nas nie chciałby robić zakupów bez konieczności płacenia? Zakupy bez zapłaty to oczywiście mrzonka, jednak wielu konsumentom w zupełności wystarczy możliwość zapłacenia później niż w dniu zakupu. To właśnie oferuje metoda płatności BNPL (buy now, pay later). Jak działa w praktyce i do kogo jest skierowana?

BNPL, czyli karta kredytowa na nowo

Metoda płatności, która opiera się na opóźnieniu momentu spłaty zobowiązania, nie jest innowacją na rynku finansowym. Oprócz wspomnianych rat, na bardzo podobnych zasadach funkcjonuje chociażby karta kredytowa. W jej przypadku również przez okres rozliczeniowy płacimy za zakupy pieniędzmi banku w ramach przyznanego nam limitu kredytowego. Z kolei po upłynięciu około miesiąca, zadłużenie trzeba spłacić. Czemu zatem konsumenci entuzjastycznie reagują na zakupy BNPL, natomiast coraz rzadziej używają kart kredytowych?

Metoda BNPL jest mniej skomplikowana niż system karty kredytowej czy kredytu odnawialnego. W większości ofert BNPL w Polsce można spotkać się z prostym założeniem płatności odroczonej. Klient nie płaci w efekcie więcej za zakupy, natomiast jeżeli w danym momencie brakuje mu środków, nie musi rezygnować z transakcji. Część operatorów, oferujących metodę BNPL umożliwia również rozłożenie płatności na raty, w przypadku jeśli mimo odroczenia nie udało się nam pozyskać niezbędnej kwoty. To ważna różnica w porównaniu do karty kredytowej, ponieważ jeśli w jej przypadku spóźnimy się z uregulowaniem należności, musimy liczyć się z wysokimi odsetkami.

Polacy nie chcą płacić od razu

Liderami pod względem korzystania z metod BNPL są Australijczycy oraz Skandynawowie. W przypadku naszych zamorskich sąsiadów może to wynikać m.in. z faktu, że ze Szwecji wywodzi się jedna z największych firm, oferujących odroczone płatności – Klarna. A Polacy? W naszym kraju jest to usługa stosunkowo nowa, jednak już budzi niemałe zainteresowanie. Według raportu „Mastercard New Payment Index” aż 68% konsumentów w Polsce deklaruje, że chętnie skorzystałaby z możliwości odroczonej płatności przy większych lub nagłych zakupach. 31% ankietowanych twierdzi, że dzięki BNPL łatwiej im planować domowy budżet.

Za największy atut BNPL postrzegamy bezkosztową możliwość uiszczenia opłaty za zakupy. Ponad połowa respondentów badania Mastercard ceni sobie taką opcję podczas zakupów. Jednocześnie Polacy najchętniej korzystaliby z usług buy now, pay later z zaufanych źródeł. Na światowym rynku BNPL oferują przede wszystkim fintechowe start-upy, rzadziej banki. Tymczasem 62% ankietowanych, którzy wahają się w stosunku do BNPL podkreśla, że lepiej czuliby się w sytuacji, kiedy podobną usługę oferowałby ich bank.

Odroczone płatności z olbrzymim wzrostem

Entuzjazm wobec metody BNPL potwierdzają liczby. Na bazie danych z Krajowego Rejestru Długów wyraźnie można zaobserwować rosnący trend. Otóż w 2022 roku firmy świadczące usługi BNPL, pobrały z KRD 1,69 mln raportów na temat potencjalnych klientów. Tak duża liczba osób była zainteresowana odroczeniem płatności, zazwyczaj przy okazji zakupów online. Jak znaczący jest to skok ilościowy niech świadczy fakt, że w 2021 roku była to liczba o przeszło 30% mniejsza, z kolei w porównaniu do 2020 roku, zainteresowanie BNPL wzrosło 28-krotnie![1]

Znamienne jest również to, że z metody buy now, pay later korzystają także przedsiębiorcy. To właśnie przedstawiciele mikro i małych firm stanowią drugą po mężczyznach w średnim wieku grupę klientów operatorów BNPL. Często wynika to z opóźnień płatności faktur, co z kolei przekłada się na trudniejsze utrzymanie płynności finansowej przez przedsiębiorstwo. W wielu przypadkach skorzystanie z odroczonej płatności pozwala zachować w firmie równowagę między przychodami i wydatkami.

BNPL jest więc dla wielu konsumentów szansą, chociaż jednocześnie podkreśla się ryzyko łatwiejszego zadłużenia. Dlatego też operatorzy odroczonych płatności za każdym razem weryfikują swoich klientów pod kątem zadłużenia. W efekcie skorzystanie z BNPL jest tylko trochę łatwiejsze niż zaciągnięcie kredytu w banku czy otrzymanie karty kredytowej.

[1] Dane i statystyki na podstawie artykułów:

https://fintek.pl/nizsza-aktywnosc-firm-pozyczkowych-przy-jednoczesnych-wzrostach-w-segmencie-bnpl/ oraz

https://fintek.pl/konsumenci-chca-korzystac-z-bnpl-ale-u-zaufanych-dostawcow-badanie-mastercard/